Witold Rybczyński - Jak działa architektura. Przybornik humanisty

Architektura, to sztuka publiczna, sztuka użytkowa i często też sztuka, na którą pozostajemy totalnie zamknięci. Będąc turystami zwiedzamy, podziwiamy, natomiast na co dzień architektura staje się tylko tłem. Bardziej widocznym, gdy jest słabo skomponowane. Zawsze zaskakiwało mnie to, jak niewiele uwagi poświęcano uwagi budynkom, szczególnie tym bardziej kameralnym, jak rzadko architektura była tematem rozmów, nawet wśród ludzi wrażliwych artystycznie, społecznie itd. Bardzo cieszą mnie z tego powodu publikacje, które od kilku lat regularnie pojawiają się na księgarnianych półkach, zapełniając tę lukę, oddając należne miejsce architekturze. 

Witold Rybczyńśki, to architekt, wykładowca pisarz, syn polskich emigrantów - żył w Wielkiej Brytanii, Kanadzie, USA. To nie polska architektura jest przedmiotem tej książki - niech was nie zmyli nazwisko. :)  Rybczyński podzielił swoją książkę na kilka bloków, a w każdym przygląda się budynkom i architektom z różnej perspektywy - przechodzi przez rzeczy przyziemne i zupełnie ulotne, płynne - pisze o materiałach, ale też pomysłach, czymś tak trudnym do określenia, jak "smak". Opisuje konteksty, wizje, efekty. Powoli pozwala na wchodzenie głębiej, wyciąga znów na powierzchnie, pokazuje jak różne mogą być odbiory, jak zmienia się świat, ale też żyją budynki.

Dariusz Czaja (red.) - Inne przestrzenia, inne miejsca. Mapy i terytoria

"Inne przestrzenie, inne miejsca" to zbiór esejów napisanych przez antropologów kultury, filmoznawców, filologów, historyków, czy fotografów. Teksty zawarte w tomi nawiązują - mniej lub bardziej dosłownie - do koncepcji nie-miejsc (M.Auge), czy heterotopii (M.Foucault), których tu nie będę dokładnie tłumaczyć, ale które można rozumieć, jako miejsc, które zostały wyjęte z "porządku" - zapomniane, niechciane, trudne do zdefiniowanie, problematyczne białe plamy. Lub inaczej - miejsca, które powstają przez krzyżowanie się różnych dyskursów, tego co było, co jest, co zostało przejęte lub wykreowane. 

Książka podzielona jest na cztery części: Topografie podróżne, Miasta i okolice, Ruiny, rany, pustki oraz Ślady (nie)obecności. Teksty są bardzo zróżnicowane i przedstawiają wiele punktów widzenia, często nieoczywistych i bardzo odmiennych jeśli chodzi o sposób pisania. Dotyczą różnych zakątków świata i Polski, a ich wspólnych mianownikiem jest świeżość spojrzenia. Każdy z tekstów zachęca do analizowania przestrzeni, uświadamia, że obecnie nie można mówić o oczywistościach, czy o prostych liniach rozwoju, że przestrzeń jest palimpsestowa i nigdy nie funkcjonuje tylko w jednym kontekście.