Wacław Radziwinowicz - Soczi. Igrzyska Putina

Wacław Radziwinowicz - dziennikarz Gazety Wyborczej, korespondent z Ukrainy i Rosji, wcześniej również Białorusi. Śmiało można powiedzieć - specjalista. Nie gubi się wśród białych plam historii, świetnie potrafi wskazywać skutki i przyczyny, pisać ciekawie i zrozumiale. "Soczi.." to książka bardzo krótka, zwięzły raport o wartości reporterskiej, ale też historycznej. Zapis tego co się działo przed igrzyskami i tego z czym nadal wiele osób musi się mierzyć, a na co już nikt nie chce patrzeć, ale też książka wiele mówiąca o czymś dużo większym niż tylko "impreza sportowa". O polityce, szokujących nadużyciach, łamaniu praw człowieka, niszczeniu przyrody, policyjnym terrorze, dyskryminacji. Z kolei odczytywana w świetle bieżących wydarzeń, nabiera kolejnych wymiarów.

Tak, odczytywana teraz, trochę po fakcie, po igrzyskach nie traci w ogóle na swojej aktualności, a jest tylko doskonałym przykładem na to co dzieje się, gdy świat zbyt długo zamyka oczy, pozostaje głuchym. To co opisuje Radziwinowicz jest po prostu - niedopuszczalne i złe. Skryte za polityką, wypychane za granice miasta i realizowane w myśl zasady "cel uświęca środki". Wiąże się z całkowitym ignorowaniem zwykłych mieszkańców, a również z negowaniem wszystkiego co można by uznać za osiągnięcia myśli społecznej, myśląc tylko o danym momencie i własnym zysku, bez zastanowienia, bez świadomości. 

Stephen Miller - Wysłanniczka

Piękna Daria pochodzi z bliżej nieokreślonego kraju muzułmańskiego, ogarniętego wojną. Wychowana została w Europie, chodziła do szkół z internatem we Włoszech, skończyła studia.. Była jednak "hodowana", od początku wiedziała, że jej życie zakończy się samobójczą misją, że będzie "strzałą". Była z tego dumna, widziała w tym sens, chciała pomścić braci, wierzyła że jej rodzina dzięki losowi, który wybrała/został dla niej wybrany może wieść godne życie, gdzieś tam, daleko. Cieszyła się życiem, edukacją, pracą, miłością. Od swoich rówieśników różniła się tylko świadomością. I oczywiście przekonaniami, o których nigdy nie mówiła, historią, złością cały czas tłumioną i skrywaną.

W prologu autor przedstawia życie Darii w migawkach, kreśli jej obraz - obraz normalnej kobiety, nie bezdusznej, nie złamanej. Akcja zaczyna się w dniu, kiedy życie Darii dochodzi do dramatycznego finiszu. Zostaje jej wstrzyknięty zabójczy wirus ospy, ma lecieć do USA, domu Szatana. Jest pogodzona ze swoim losem, jednak ekstremalna sytuacja ją przerasta. Żyła ze świadomością, że kiedyś ubierze kamizelkę najeżoną pociskami, a zadanie jej powierzone wymaga osobistego kontaktu, poznawania swoich ofiar, wiąże się z brakiem wyboru.

Patti Smith - Obłokobujanie

Patti Smith, to jedna z najważniejszych kobiet w historii rocka, artystka innowacyjna i realizująca się na wielu polach. Jest poetką - niezależnie czy chodzi o muzykę, film, czy pisanie. Jej twórczość - bez względu na jej rodzaj - jest na wskroś poetycka, mocna i nieoczywista, a jednocześnie synkretyczna, ignorująca granice, łącząca style.

"Obłokobujanie" to niewielka książeczka, pierwsza która wyszła spod ręki Smith. Jest zapisem poszukiwania, dochodzenia, stawania się artystą. Jak zaznacza Smith - nie jest to bajka, to historia prawdziwa. Jednak tych słów nie można rozumieć dosłownie - w "Obłokobujaniu" mamy raczej zapis rzeczywistych stanów wewnętrznych, niż historię rozumianą tradycyjnie.

Patti Smith ma niezwykły dar, czy umiejętność malowania onirycznych, zmysłowych obrazów, w których zwykłe sytuacje stają się karykaturami, w których każdy ruch ma znaczenie. Obrazy przywodzące na myśl narkotyczne wizje, ale też dziecięce zabawy, czy leniwe letnie popołudnia w ogrodzie. W tej książce jest ruch, zmiana, ciągłe drżenie.

Harlan Coben - W głębi lasu

Paul Copeland jest prokuratorem okręgowym, prywatnie ojcem 6-letniej Cary, wdowcem, filantropem. Człowiekiem poważanym i godnym zaufania, wierzącym w sprawiedliwość, przestrzegającym zasad, starającym się żyć dobrze i godnie. Nie miał jednak łatwego życia, ba - wykorzystał chyba wszelkie limity nieszczęść - pochodzi z ubogiej, emigranckiej rodziny, kiedy był nastolatkiem na obozie letnim zamordowana została jego siostra, jego rodzina się rozpadła, nigdy nie otrząsnęła się po tragedii. Opuściła go najpierw siostra, następnie matka, która wróciła do Rosji, na koniec jego żona, która zmarła na raka w młodym wieku. 

Teraz, po 20 latach od tragicznego lata jego życia w końcu zdaje się normować, jednak przeszłość znów wraca i to w szokujący sposób. Bogaty ojciec jednego z oskarżanych prze Paula o gwałt studenta stara się znaleźć w przeszłości prokuratora ciemne karty. W wątpliwość zostaje poddana śmierć jego siostry, rola Paula w wydarzeniach na obozie,wychodzą też na jaw niechlubne uczynki jego ojca jeszcze sprzed przyjazdu do USA. Mężczyzna brutalnie zostaje zmuszony do stawienia czoła temu, co uznawał za zamknięty, pozostawiony daleko za nim rozdział. 

Marek Pindral -Chiny od góry do dołu

Marek Pindral wyjechał do Chin jako nauczyciel uniwersytecki języka angielskiego i spędził w nich 2 lata. Przez 2 lata uczył młodzież i podróżował, poznawał Chiny. To co otrzymuje czytelnik w "Chinach od góry do dołu" to mieszanka literatury podróżniczej, wspomnień, o lekkim zabarwieniu politycznym, z odrobiną reportażu. Jest to relacja z pobytu, nie z podróży - miałam więc nadzieje na trochę inne proporcje (mniej przyrody, więcej ludzi, codzienności, tego co doświadczane przez cały wyjazd, nie przez jeden dzień gdzieś w głuszy), przede wszystkim jest to jednak pozycja podróżnicza, opowiadająca o "egzotyce" Chin, o tym co ukryte, mniejszościowe, często też siłą rzeczy (bariera językowa) skupiając się na obserwacji zachowań i okoliczności przyrody, nie na zrozumieniu.

Książka zapowiada się bardzo dobrze, kilka pierwszych rozdziałów to faktycznie relacja z pobytu, zapis doświadczenia życia w chińskim mieście, edukowania młodego pokolenia, zachodzących zmian i wzajemnego wpływu. Pierwsze 100 stron przeczytałam błyskawicznie i z wypiekami na twarzy. Po tym co zaserwowała mi na temat codzienności, ludzi i relacji Katarzyna Pawlak w "Za Chiny Ludowe" - "Chiny od góry do dołu" jawiły się jako kompletna odwrotność tej książki - ciekawy świata i ludzi narrator, pełen życzliwości, podejmujący próby zrozumienia, którego mantrą jest "bądź otwarty" - odwrotność, a więc pozycja zdecydowanie warta uwagi.

Minibooki Znaku - Rozmowy, Publicystyka, Kultura

Miesięcznik Znak, podsumowując miniony rok wydał 3 minibooki, a w każdym zawarto najciekawsze teksty i rozmowy dotyczące kultury, religii, filozofii, bieżących wydarzeń. "Kultura", "Publicystyka" i " Rozmowy", choć moim zdaniem podział jest tu dość umowny i nie określa jednoznacznie zawartości. Teksty wybrane zostały spośród wszystkich publikowanych na łamach czasopisma i jak czytamy we wstępie są to te, które wzbudziły największe zainteresowanie czytelników. 

Muszę przyznać, że teksty rzeczywiście są świetne. Nie czytuję regularnie "Znaku", mam w domu sterty różnego rodzaju czasopism, które planuję przeczytać i po które nie udaje mi się sięgnąć latami, dlatego bardzo się ograniczam i kupuję cokolwiek tylko, kiedy wiem, że przede mną kilka godzin w pociągu, więc siłą rzeczy przeczytam przynajmniej jakąś część. Dla mnie minibook podsumowujący rok jawi się jako coś idealnego. Byłam bardzo zaskoczona rozpiętością tematów prezentowanych w minibookach i tym, że faktycznie każdy był ciekawy i zaskakujący. Właściwie czułam się nieco zmieszana, ponieważ teksty były wybrane jakby dokładnie dla mnie...

Rem Koolhaas - Deliryczny Nowy Jork

Rem Koolhaas, jeden z najbardziej wpływowych współczesnych architektów, wykładowca na Harvardzie, teoretyk architektury podejmuje się zadania niezwykłego - zostania ghostwriterem Manhattanu, stworzenia manifestu miasta i sformułowania teorii/ideologii manhattanizmu, spisania tego co zawsze gdzieś umykało, rozmywało się, a co ukształtowało miasto i nadało mu charakter. Czyni to poprzez rewizję myśli i historii, opisuje z perspektywy - próbuje okiełznać, to co pokonało w swoim czasie wielu Wielkich i tworzy legendarny portret, legendarnego miasta.

Nowy Jork, miasto jedyne w swoim rodzaju, stworzone ze snów i marzeń, koszmarów, gorączki. Wielkie, wyrwane z kontekstu, ahistoryczne oszustwo. Wytwór geniuszy i szaleńców. Posiadające niszczącą siłę, nieprzewidywalne. Jego historia i historia myśli towarzyszących jego powstawaniu jest niemniej fascynująca i niesamowita, niż sam ich owoc.

Katarzyna Puzyńska - Motylek

Lipowo, mała wioska na Mazurach, zimowa sceneria. Pusto, nudno i pięknie, życie toczy się powoli i według schematów. Atrakcją sezonu zdaje się być sprowadzenie do starego dworku Warszawianki planującej otworzenie stadniny koni. Sytuacja jednak szybko ulega zmianie, pojawia się bowiem tajemnicza zakonnica, a raczej jej zwłoki.. i następuje cała seria tajemniczych wydarzeń. Na jaw wychodzi kilka tajemnic, mniejszych i większych grzeszków mieszkańców, cała wioska aż huczy od plotek. 

Do akcji wkracza policja, co tu dużo mówić - niedoświadczona i do tej pory, siłą rzeczy, raczej niezaangażowana w swoją pracę. Do rozwiązywania zagadki funkcjonariusze zabierają się o tyle z zapałem, co po omacku. Brakuje im tropów i informacji, aż pojawia się kolejny trup, a do zespołu dołącza bardziej doświadczona policjantka, wzbudzająca sensacje swym wyglądem i zachowaniem Klementyna. Od tego momentu śledztwo nabiera tempa i kolorów. Zanim to jednak nastąpi - czeka nas spotkanie z wieloma postaciami,  pierwsza połowa książki, to tak naprawdę powieść obyczajowa, druga - trzymający w napięciu kryminał.

Harlan Coben - Bez śladu

Trzecia część serii o byłej gwieździe sportu, Myronie Bolitarze, który po poważnej kontuzji musiał zrezygnować ze sportowej kariery i został agentem sportowym. W wolnym czasie bawiącym się w detektywa. W "Bez śladu" duchy przeszłości dają o sobie znać - znika bez śladu gwiazda NBA New Jersey Dragons, Greg Downing - dawny rywal nr.1 Myrona. Bohater serii zostaje poproszony o chwilowy powrót do drużyny i próbę rozwiązania zagadki. Z pozoru prosta fabuła z każdą stroną się komplikuje, do śledztwa wkracza policja, pojawiają się trupy, lewicowi ekstremiści, mafia itd. 

Historia dla Myrona ma jednak znaczenie przede wszystkim osobiste - musi zmierzyć się ze swoimi wyobrażeniami, rozliczyć z przeszłością i podjąć kilka ważnych decyzji by pójść dalej. Samo śledztwo i kryminalna część książki - bardzo dobra. Skomplikowane, ale na tyle otwarte, że można spokojnie samemu próbować rozwikłać zagadkę. Co prawda mi się to nigdy nie udaje, ale w prozie Cobena lubię właśnie tę przejrzystość - mamy równanie, 1,2,3 niewiadome i mnóstwo wskazówek. Cały czas ma się ochotę główkować, ma się wrażenie, że chodzi tylko o chwilę uwagi, tylko jeden trybik musi przeskoczyć...

Mariusz Zielke - Easylog

Mariusz Zielke to były dziennikarz i autor budzących emocje książek sensacyjnych, w których prawda miesza się z fikcją. W "Easylog" Zielke nieco odchodzi od tego schematu i tworzy historię na wskroś fikcyjną.. Wręcz nieprawdopodobną.

Książka opowiada historię Bena Stillera, właściciela firmy Easylog, niegdyś pracującego na wysokim stanowisku w SkyComie, firmie której sztandarowym produktem jest Wally - komunikator ze sztuczną inteligencją, któremu autorstwo przypisuje się właśnie Benowi. Dramatyczne wydarzenia, między innymi śmierć Sally - partnerki Bena, mające miejsce 10 lat wcześniej skłoniły mężczyznę do odejścia z korporacji. Przeszłość wraca jak żywa, kiedy Ben spotyka na ulicy swoją zmarłą miłość..

Wydarzenia mające miejsce po tym spotkaniu to wręcz lawina, w książce pojawia się mafia, płatny morderca, dziennikarz śledczy, policjant zajmujący się nierozwiązanymi morderstwami sprzed lat i wiele inych.. Właściwie ciężko domyślić się znaczenia tych wszystkich bohaterów, aż do zakończenia, które słusznie określane jest jako niebywałe.